Jastrząb (Accipiter gentilis) – gracz w niekończącej się walce o przetrwanie

Jeżeli miałbym przyznać tytuł najbardziej zdeterminowanego istoty w świecie zwierząt, bez wątpienia miałby go jastrząb. Ten ptak wykazuje niewiarygodną determinację w dążeniu do swojego celu, nawet kosztem ogromnego poświęcenia. Czas, energia i nieustanne balansowanie na granicy pomiędzy życiem a śmiercią są częścią codziennego życia tego wytrwałego drapieżnika.

Jastrząb jest ptakiem szponiastym o średniej wielkości, osiągającym do 65 cm długości ciała. Samce są zazwyczaj mniejsze od samic, ich długość ciała nie przekracza zwykle 56 cm. Duże samice mogą ważyć od 700 g do 1,2 kg. Jastrząb jest gatunkiem spotykanym na terenie całej Polski, aczkolwiek jego populacja nie jest liczna – szacuje się ją na około 6-7 tysięcy par lęgowych.

Mimo że jastrząb jest gatunkiem osiadłym w naszej strefie klimatycznej, podczas surowszych zim zbliża się do ludzkich osad, gdzie ma większe szanse na znalezienie pokarmu. Upierzenie jastrzębia różni się w zależności od wieku ptaka. Młode osobniki posiadają brązowo-kremowe upierzenie, które wraz z wiekiem staje się szaroniebieskie. Najstarsze osobniki mają najwięcej niebieskiego koloru we własnym upierzeniu.

U młodocianych jastrzębi, górna część ciała jest ciemnobrązowa, spód jest kremowy z ciemnobrązowymi paskami. Oczy mają żółtą tęczówkę i są podkreślone jasnym paskiem, który jest jednak niewiele widoczny. Ogon jest również ciemnobrązowy z poprzecznymi paskami. Na końcu piór widoczny jest jaśniejszy, kremowy pas. Po ukończeniu pierwszego roku życia następuje pierzenie, które przynosi znaczące zmiany w upierzeniu.

Brzuch staje się biały i posiadający poprzeczne paski zamiast poziomych. Górna część ciała zmienia kolor na szary, a pasek nad okiem staje się jaśniejszy i bardziej kontrastujący. Tęczówka oka nabiera barwy pomarańczowej, która u starszych osobników zmienia się w czerwoną. Nogi jastrzębi są długie i żółte z ostrymi czarnymi pazurami na końcach.

Długi ogon i krótkie skrzydła jastrzębia są adaptacją do środowiska leśnego, gdzie drapieżnik musi być w stanie szybko manewrować między gałęziami. Jastrząb czuje się najlepiej w środowisku leśnym, gdzie tworzy gniazda, poluje i wychowuje młode. Preferuje luźne lasy blisko łąk i pól uprawnych, które dostarczają mu obfitego źródła pokarmu.