Badanie spermiogramu jako narzędzie do oceny płodności mężczyzn: wskazania, standardy i analiza wyników

Spermiogram to specjalistyczne badanie, które pozwala określić potencjał reprodukcyjny mężczyzny poprzez analizę jakości jego nasienia. Jest ono przeprowadzane najczęściej przy podejrzeniu problemów z płodnością, jednak może być również wykorzystywane do oceny skutków różnego rodzaju zabiegów chirurgicznych na układ rozrodczy. Badanie spermiogramu łączy zarówno makroskopową, jak i mikroskopową ocenę spermy, co umożliwia dokładną analizę takich parametrów jak żywotność i ruchliwość plemników.

Badanie spermiogramu, znane również jako spermogram lub seminogram, jest kluczowym elementem badań diagnostycznych w zakresie płodności mężczyzn. Jest ono zwykle wykonane gdy para stara się o dziecko, ale ma trudności z poczęciem. Jeżeli wyniki badania są odstające od norm, sugeruje się jego powtórzenie po upływie minimum trzech miesięcy.

Badanie spermiogramu obejmuje analizę szeregu parametrów nasienia. Obejmują one między innymi objętość próbki nasienia, czas jej przemiany w płyn, barwę i lepkość, odczyn ejakulatu, koncentrację plemników na mililitr, ich ruchliwość i kształt, procentowy udział żywych i martwych plemników, obecność leukocytów lub innych komórek nabłonkowych oraz spermatogenezy, a także potencjalne aglutynacje i agregację nasienia.

Prowadzenie badania spermiogramu jest najczęściej zalecane w sytuacjach, gdy mężczyzna i jego partnerka starają się o dziecko przez dłuższy okres czasu (powyżej roku), nie stosując środków antykoncepcyjnych. W diagnozie niepłodności kluczowe jest przeprowadzenie badań zarówno u kobiety jak i u mężczyzny. Inne okoliczności, które mogą skłonić do wykonania spermiogramu, to m.in. zabiegi operacyjne na układzie rozrodczym u mężczyzn, leczenie wnętrostwa lub skrętu jądra w dzieciństwie, planowane oddanie nasienia do banku spermy, terapia steroidami płciowymi lub glikokortykosteroidami oraz własna chęć pacjenta do oceny jakości swojego nasienia.