Wpływ naszego konsumpcjonizmu na zasoby wodne świata – dlaczego powinniśmy znać swój ślad wodny?
W ciągu minionych dwudziestu lat, świadomość ekologiczna ludzi znacznie wzrosła, co przejawiało się m.in. w coraz większym zainteresowaniu śladem węglowym. Niemniej jednak, problem kryzysu wodnego staje się coraz bardziej naglący i wymaga od konsumentów rozważenia dodatkowych aspektów przy podejmowaniu decyzji zakupowych. Pojęcie „śladu wodnego”, które zyskało popularność od 2002 roku, ma szansę stać się niebawem jednym z najczęściej spotykanych elementów etykiet produktów. Ale czym właściwie jest ślad wodny i dlaczego powinniśmy o nim wiedzieć?
Aktualnie, dobrej jakości woda pitna jest luksusem, do którego nie ma dostępu około 2 miliardy osób na całym globie. Ponad połowa populacji naszej planety zmaga się z poważnym deficytem tego surowca co najmniej przez część roku. Tymczasem, warto zaznaczyć, że zaledwie 0,5% wody na Ziemi jest słodka i przydatna do zaspokojenia naszych potrzeb. Zmiany klimatyczne oraz dynamiczny rozwój demograficzny tylko pogarszają sytuację. W ciągu ostatnich 20 lat, poziom zgromadzonych zasobów wodnych na Ziemi, takich jak wilgoć, śnieg czy lód, maleje o 1 cm każdego roku.
Te alarmujące tendencje skłoniły naukowców do rozwijania koncepcji śladu wodnego jako narzędzia edukacji i podnoszenia świadomości społeczeństwa o tym, jak ważna jest odpowiedzialna konsumpcja wody.
W skrócie, ślad wodny to miara ilości wody, która jest wykorzystywana do produkcji danego produktu lub realizacji określonego procesu. Jest on również obliczany dla firm czy całych krajów, aby oddać pełny obraz zużywania wody przez te podmioty. Ślad wodny można określić poprzez trzy elementy: niebieski, zielony i szary. Niebieski odnosi się do wody pochodzącej ze źródeł powierzchniowych lub gruntowych, która zostaje użyta i potem ewaporuje lub jest wykorzystywana przez przemysł, rolnictwo lub gospodarstwa domowe. Zielony natomiast odnosi się do wody z opadów, które gromadzą się w glebie i które są następnie utracone poprzez parowanie lub zużycie przez rośliny. Szary natomiast oznacza ilość wody niezbędną do rozcieńczenia zanieczyszczeń, które powstają np. w wyniku działalności komunalnej, górniczej czy przemysłowej.
Znajomość śladu wodnego może pomóc firmom i instytucjom w odpowiedzi na pytanie, jak ich procesy są zależne od dostaw wody. Na podstawie tych danych można planować przyszłość oraz podejmować decyzje dotyczące zmiany technologii czy zakresu działalności. Ślad wodny jest również istotnym wskaźnikiem bezpieczeństwa energetycznego i żywnościowego, gdyż woda jest kluczowym surowcem wykorzystywanym zarówno w przemyśle spożywczym, jak i przy chłodzeniu elektrowni. Dlatego politycy i decydenci muszą znać ślad wodny różnych regionów, miast czy branż przemysłowych, aby móc efektywnie zarządzać zasobami.
Dla nas – zwykłych konsumentów – znajomość śladu wodnego różnych produktów pozwala na podejmowanie decyzji zakupowych, które mają pozytywny wpływ na środowisko naturalne i przyszłość naszej planety.
