Historia i zdrowotne aspekty pigwówki, cenionego polskiego likieru

Jako wielbiciel autentycznych polskich trunków, prawdopodobnie nie jest Ci obca pigwówka. Będąc jednym z najbardziej smakowitych rodzimych napitków alkoholowych, posiada ona również szereg zalet zdrowotnych, które wynikają z naturalnych składników tych nieco zapomnianych owoców. Warto zatem dowiedzieć się, do jakich dolegliwości sugerowany jest likier z pigwy oraz jak można go wytworzyć samodzielnie w domowych warunkach.

Wyroby winiarskie na bazie owoców są cenione za to, że zachowują i koncentrują korzystne elementy zawarte w owocach, dzięki procesowi fermentacji alkoholowej. Ich popularność bierze się nie tylko z przyjemnej nuty smakowej, ale także z historycznego zastosowania jako naturalnych metod leczniczych, co dotyczy również pigwówki.

Pigwa pospolita (Cydonia oblonga) to gatunek drzewa, które początkowo występowało na obszarach Azji Mniejszej, wschodniej części Arabii, Iranu i Zakaukazia. Drzewo to może dorastać do 5 metrów wysokości w odpowiednich warunkach i produkuje owoce przypominające średniej wielkości jabłka. Miąższ tych owoców jest dość sztywny, cierpki i kwasowy, co sprawia, że nie są one zazwyczaj spożywane bezpośrednio.

Jednakże już w czasach starożytnych pigwa pojawiła się na Krecie, a później rozszerzyła swój zasięg z Grecji do Rzymu, a następnie do Francji i Anglii. W średniowieczu dotarła również do Polski, gdzie arystokraci zaczęli uprawiać ją w swoich ogrodach głównie jako roślinę ozdobną. Nasi przodkowie szybko jednak odkryli kreatywne zastosowanie dla aromatycznych owoców – pigwówka stała się specjalnością docenianą na międzynarodowej arenie, a ten skromny owoc zdobył sobie renomę „polskiej cytryny”.

Obecnie uprawa pigwy jest stosunkowo mało popularna – w 2020 roku na całym świecie wyprodukowano nieco mniej niż 700 000 ton owoców. Największymi producentami są Turcja, Chiny i Uzbekistan. W krajach europejskich, w tym w Polsce, uprawa ma charakter bardziej hobbystyczny, a drzewa pigwy często są sadzone obok jabłoni i gruszy w owocowych sadach.

Charakterystyczny aromat owoców Cydonia oblonga stał się inspiracją dla wielu trunków. Na Bałkanach słodkie owoce dojrzewające na pełnym słońcu są podstawą do produkcji destylatu o stężeniu alkoholu w zakresie od 42 do nawet 60%. W Alzacji i Szwajcarii z kolei preferuje się raczej słodsze, łagodniejsze likiery.

Polska pigwówka powstaje w wyniku maceracji świeżych owoców w spirytusie, wódce lub najczęściej w mieszance obu. Proces ten trwa kilkanaście tygodni, podczas których naturalne składniki pigwy przenikają do alkoholu, nadając mu unikalny smak. Ważną częścią receptury jest także cukier. Ostateczny produkt ma zazwyczaj około 35% zawartości alkoholu i wyraźny, słodki smak.