Majestatyczne uderzenia w klatkę piersiową: Sekrety zachowań goryli odkryte przez niemieckich prymatologów
Goryl bijący się w klatkę piersiową to obraz doskonale znany z dziedziny zwierząt. Liczne spekulacje krążą na temat powodów tego niezwykłego zachowania u tych potężnych małp. Czy jest to forma zastraszania przeciwników, czy może sposób przyciągania samicy? Choć do niedawna brakowało naukowych dowodów potwierdzających te teorie, teraz sytuacja się zmieniła.
Naukowcy z Instytutu Antropologii Ewolucyjnej im. Maxa Plancka w Niemczech przeznaczyli ponad 3000 godzin na obserwowanie goryli górskich w Parku Narodowym Wulkanów w Rwandzie. Ich analizy, opublikowane w Scientific Reports, sugerują, że liczba uderzeń w klatkę piersiową odzwierciedla wielkość ciała goryla. Wielkość ciała goryli jest kluczowym wskaźnikiem dominacji i sukcesu w reprodukcji. Zatem, bicie piersi może być odczytywane jako „sygnał” tych cech. Komunikuje on rywalom: „trzymajcie się z daleka!” oraz potencjalnym samicom: „jestem twój!”. Kiedy goryle zaczynają bić się w klatkę piersiową, zwykle stoją prosto i wykonują gwałtowne ruchy rękami. Te dźwięki mogą być słyszalne z odległości ponad kilometra, chociaż naukowcy obserwowali te zachowania z bliższej perspektywy.
W latach 2014–2016 zespół badawczy zarejestrował dźwięk ponad 500 uderzeń w klatkę piersiową, dokonanych przez 25 różnych samców. Zdjęcia każdego z goryli umożliwiły precyzyjne pomiary ciała. Po porównaniu nagrań z danymi anatomicznymi, okazało się, że największe samce produkują dźwięki o niższych częstotliwościach. Prawdopodobnie spowodowane jest to większymi workami powietrznymi przy krtani u tych osobników. Podobnie jak dźwięki wydawane przez aligatory czy żubry, te niskie częstotliwości mogą przekazywać informacje o rozmiarze samca innym gorylom bez konieczności bezpośredniego kontaktu wzrokowego.
„To fantastyczne, że mogliśmy udowodnić, że wielkość ciała jest zakodowana w tych spektakularnych pokazach”, mówi Edward Wright, pierwszy autor badania z niemieckiego Instytutu Antropologii Ewolucyjnej im. Maxa Plancka.
Przedstawione wyniki potwierdzają wcześniejsze badania, które wykazały, że wielkość goryla jest ściśle powiązana z dominacją społeczną i sukcesem reprodukcyjnym. W związku z tym, rywal słysząc bicie klatki piersiowej może ocenić swoją konkurencyjność. Samce goryli mogą być bardzo agresywne, jednak fizyczne konfrontacje między nimi są rzadkością. Bicie klatki piersiowej to jeden z wielu mechanizmów, dzięki którym dominujące samce utrzymują kontrolę nad rywalami. Mimo że średnia częstotliwość bicia wynosiła tylko 1,6 razy na 10 godzin, większe i bardziej dominujące samce biły się w klatkę piersiową częściej i dłużej. Nie tylko samce jednak powinny zwracać uwagę na bicie klatki piersiową. Samice mają wiele powodów, aby słuchać tych pokazów, które mogą prowadzić do wyboru najbardziej atrakcyjnego partnera. Chociaż nie badano bezpośredniego wpływu bicia na zaloty, wcześniejsze obserwacje goryli srebrnogrzbietowych sugerują, że samce najczęściej biją się w klatkę piersiową, gdy samice są gotowe do kopulacji.
Wyniki badania pokazały również duże zróżnicowanie między samcami pod względem liczby uderzeń i czasu ich trwania. „To sugeruje, że bicie klatki piersiowej mogą mieć indywidualne charakterystyki, ale wymagane są dalsze badania w celu potwierdzenia tych obserwacji” – dodaje Wright.