Qigong – fascynujące starożytne chińskie ćwiczenia dla zdrowia: esencja, pochodzenie i różnorodność
Czym jest Qigong? To misternie nazwana praktyka, wywodząca się z starożytnych Chin, którą badacze odkrywali przez wiele stuleci. Uznawana za naturalne lekarstwo na różnego rodzaju schorzenia, takie jak niewłaściwe ciśnienie krwi, problemy kardiologiczne, cukrzyca, przewlekłe zmęczenie, bezsenność, stres oraz ból. Choć jej skuteczność lecznicza nie zawsze jest potwierdzona dowodami naukowymi, cieszy się ona szerokim uznaniem i jest otoczona aurą tajemnicy. Może się zatem nasuwać pytanie – co to jest Qigong i czy warto go rozważyć jako metodę poprawy swojego zdrowia?
Aby zrozumieć Qigong, trzeba zgłębić jego naturę. Jest to antyczna technika ćwiczeń z Chin, która ma na celu poprawę stanu zdrowia poprzez pełną kontrolę nad oddechem, medytację oraz specyficzne ruchy. Nazwa ta niesie w sobie głębokie znaczenie – w tradycji chińskiej „qi” symbolizuje energię życiową, informacje, oddech czy ducha, natomiast „gong” oznacza świadome realizowanie, doskonałość czy pracę. Stąd Qigong często tłumaczy się jako „kultywowanie energii życiowej” lub „panowanie nad własną energią”.
Różne formy tych ćwiczeń znane na całym świecie mają odmienne cechy. Niektóre skupiają się na prawidłowym oddychaniu i medytacji, mając w ten sposób więcej duchowych aspektów, podczas gdy inne są bardziej witalne i powiązane z treningiem sztuk walki. Na przykład tai chi, które polega na jednoczesnym ćwiczeniu ciała i umysłu, jest czasem traktowane jako forma Qigongu. Celem nauki i praktyki jest poprawa zdrowia, samoleczenie, prewencja chorób i przedłużanie życia. Zachodnie studia medyczne oraz terapia kliniczna określają Qigong jako medytacyjny ruch, łączący w sobie ruch, ciało, oddech i medytację. Istnieje ponad 3600 różnych stylów tych ćwiczeń.
Historia Qigongu ma swoje korzenie tysiące lat temu, najprawdopodobniej zaczęta od ceremonialnych tańców wykonywanych przez plemiona w różnych regionach Chin. Z biegiem czasu te spontaniczne ruchy zostały zorganizowane, co umożliwiło stworzenie zestawów ćwiczeń, praktykowanych na co dzień. Według legend jeden z założycieli Chin, Huang Di, znany jako Żółty Cesarz, codziennie praktykował Qigong, co przyczyniło się do jego długowieczności i zdrowia. Przez wiele stuleci na terenie Chin rozwijane były różne filozofie, wierzenia oraz praktyki i ćwiczenia. Czasem Qigong bywał połączony z dietami, ziołami, kontrolowanymi praktykami seksualnymi – wszystko to w celu odkrycia tajemnicy długotrwałego i zdrowego życia. Wszystko to jest uwzględniane w różnych systemach Qigongu, w tym np. systemie znanym jako 8 Kawałków Jedwabnego Brokatu, który jest jednym z najpopularniejszych zestawów ćwiczeń. Przez tysiąclecia Qigong był praktykowany przez naukowców, mnichów, wojowników oraz zwykłych ludzi, którzy dzięki niemu osiągali lepszą kondycję fizyczną, zdrowie i spokój umysłu.
Qigong można praktykować na wiele sposobów, które jednak mieszczą się w dwóch podstawowych kategoriach: dynamicznym (aktywnym) Qigongu i pasywnym Qigongu. Dynamiczny opiera się na kontrolowanych, powolnych ruchach, a pasywny na spokojnym oddychaniu i bezruchu. Istnieje możliwość praktykowania Qigongu samodzielnie lub z pomocą specjalisty od Qigongu, choć dla większości ludzi jest to technika samoleczenia i powinna być praktykowana indywidualnie. Niezależnie od wyboru formy, celem Qigongu jest umożliwienie swobodnego przepływu energii przez całe ciało.
Dynamiczny Qigong, inaczej nazywany dong gongiem, obejmuje aktywny ruch oraz pracę z oddechem, w celu podniesienia poziomu energii yang, symbolizującej energię, siłę i witalność. Drugi typ energii – ying – oznacza spokój, łagodność i pasywność. Dong gong polega na powtarzaniu delikatnych, skoordynowanych ruchów, wzmacnianiu siły, pobudzaniu krwi i limfy, zwiększaniu elastyczności mięśni i świadomości ciała. W dynamicznej formie bardzo ważna jest prawidłowa postura, rytmiczne i kontrolowane oddychanie, koncentracja, relaksacja i wizualizacja.
Pasywny Qigong natomiast łączy brak ruchu ciała z umocnieniem energii poprzez umysł. Podczas tych ćwiczeń, ciało na zewnątrz pozostaje niewzruszone, ale umysł jest intensywnie zaangażowany w przemieszczanie energii po całym ciele. Ta praktyka jest podobna do medytacji.