Powracający problem alergii u najmłodszych – co powinniśmy wiedzieć

Współczesny świat zmaga się z nieustannym wzrostem przypadków alergii, które dotyczą nie tylko osób dorosłych, ale również dzieci. Reakcje alergiczne u najmłodszych mogą być intensywne i często są mylone z innymi dolegliwościami zdrowotnymi. Objawy te mogą być niezmiernie uciążliwe, powodując dyskomfort, który dla małych dzieci jest trudny do zrozumienia i tolerowania. Ważne jest zatem, aby każdy rodzic był świadomy problemu alergii u dzieci i wiedział jak im zapobiegać.

Statystyki epidemiologiczne pokazują, że alergie stanowią jeden z najpopularniejszych problemów zdrowotnych u dzieci mieszkających w rozwiniętych krajach. Co trzynaste dziecko cierpi na alergię pokarmową, a odsetek alergii wziewnych wzrasta wraz z wiekiem, osiągając poziom powyżej 15% w grupie młodzieży do 17 roku życia. Szacuje się, że ogólna liczba dzieci cierpiących na różnego typu alergie wynosi 30-35%! Lekarze specjaliści biją na alarm, mówiąc o skutkach alergii, które mogą negatywnie wpłynąć na fizyczną i emocjonalną kondycję dzieci, a co gorsza, bezpośrednio zagrażać ich życiu. Na przykład, 700 na 100 tysięcy dzieci doświadcza wstrząsu anafilaktycznego, który jest najbardziej ekstremalną reakcją alergiczną (Wang i in., 2019).

Dlaczego dzieci są narażone na alergie? Uczulenie wynika z niewłaściwego działania układu immunologicznego. Główna funkcja układu odpornościowego to ochrona organizmu przed wirusami, bakteriami, grzybami, pasożytami oraz obcymi ciałami. Niestety, gdy system odpornościowy zaczyna nieprawidłowo identyfikować zagrożenia, mówimy o występowaniu alergii. Kontakt z czynnikiem drażniącym, czy to przez skórę, wdychanie czy spożywanie, powoduje alarm i uwalnianie histaminy, która jest odpowiedzialna za silne reakcje występujące podczas ataku alergii.

Niemowlęta i dzieci mają słabo rozwinięty system immunologiczny, ponieważ jego „doświadczalne” tworzenie wymaga czasu i wielu doświadczeń. Ograniczone narażenie na potencjalne alergeny, dziś dodatkowo zmniejszone przez rygorystyczne normy higieny i spędzanie dużo czasu w czystych, kontrolowanych środowiskach, prowadzi do silnych reakcji alergicznych.

W przypadku rozwoju alergii u dzieci kluczową rolę odgrywają liczne czynniki. Najważniejszym z nich jest genetyka – posiadanie rodziców z historią alergii znacząco zwiększa ryzyko wystąpienia tego problemu u dziecka. Warto zauważyć, że nie dziedziczy się konkretnych alergii, ale ogólnej skłonności do nich!

Do innych czynników ryzyka rozwoju alergii u dzieci należą: poród przez cesarskie cięcie, który ogranicza kontakt z mikroflorą dróg rodnych matki; brak lub krótkotrwałe karmienie piersią; nadmierne higieniczne warunki życia w okresie niemowlęcym; niektóre infekcje i leki stosowane przez matkę podczas ciąży i porodu; wysokie stężenie kurzów domowych w pierwszym roku życia dziecka; miesiąc urodzenia (dzieci urodzone wiosną często cierpią na alergie na pyłki, a te urodzone jesienią na roztocza); infekcje wirusowe przechodzone w okresie niemowlęctwa; wcześniejsza ekspozycja na dym tytoniowy.

Jednakże, nie można stuprocentowo przewidzieć, które dziecko i w jakim stopniu będzie zmagać się z alergią. Wiele przypadków nie pasuje do powyżej opisanego modelu ryzyka.